“`html
Ayşe Sayın
PKK’nın 5-7 Mayıs tarihlerinde gerçekleştirdiği kongresinin ardından, gözler yeni gelişmelere odaklandı.
Yapılan açıklamalarda, Öcalan’ın sunduğu çağrı üzerine “tarihi öneme sahip kararların alındığı” ve bu bilgilerin “çok yakın bir zamanda kamuoyuyla paylaşılacağı” kaydedildi.
Ancak “çok yakın zaman” ifadesinin ne anlama geldiği merak konusu oldu.
DEM Parti yetkilileri, zamanlamayla ilgili kesin bilgilerinin olmadığını ancak bunun “bir-iki günü geçmeyeceği” tahmininde bulunduklarını belirtiyor.
DEM Parti’de, PKK’nın kongreyi gerçekleştirmesi “kritik bir eşik” olarak nitelendiriliyor.
Partide, kuruluşa bağlılığını göstererek Öcalan’ın çağrısına uygun şekilde fesih kararının alınması bekleniyor.
Partililer, sürecin “hassasiyeti” nedeniyle istikrarlı bir yaklaşım benimseyerek, “ön şart” olarak algılanabilecek söylemlerden kaçınacaklarını vurguluyor.
Öcalan kongreye nasıl dâhil oldu?
Kongre öncesinde merak edilen konulardan biri, Öcalan’ın kongreye katılıp katılmayacağıydı.
Örgüt, daha önceki açıklamalarında, Öcalan’ın kongreyi yönetme yetkisine sahip olmasını talep etmişti.
DEM Parti İmralı heyetinde yer alan Van Milletvekili Pervin Buldan, Öcalan’ın katılımıyla ilgili, “Muhtemelen bir teknik iletişim sağlanmıştır.” yorumunu yaptı.
DEM Parti kaynakları, bu konuda kesin bir bilgiye sahip olmadıklarını, ancak Öcalan ile telefon veya video konferans yolu ile iletişim kurulmuş olabileceğini belirtiyor.
KONGRA-GEL Eşbaşkanı Remzi Kartal, PKK’ya yakın medya kuruluşlarına verdiği demeçte, Öcalan’ın kongreye telekonferans yöntemiyle katıldığını ve kongrede Öcalan’a ait bir videonun da gösterildiğini aktardı.
Örgütün yönetimi ve silahlar ne olacak?
PKK’nın alacağı kararların önümüzdeki günlerde kamuoyuna duyurulması beklenirken, silahların nereye bırakılacağı ve örgüt yöneticilerinin durumuyla ilgili sorular merak ediliyor.
AKP kaynakları, bu konuyla ilgili “teknik” çalışmaların devlet birimleri tarafından devam ettiğini ifade ediyor.
Örgüt yönetim kadrosunun üçüncü ülkelerden birine gitmesinin beklendiği belirtiliyor.
PKK’nın silahlı kanadının büyük bir kısmının Irak’ta bulunması ve Türkiye’ye dönüşlerinin beklenmediği ifade ediliyor.
Silah bırakma ve faal örgüt üyelerinin durumu konusundaki çalışmaların devlet akışında yürütüleceği öngörülüyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İtalya gezisi dönüşünde yaptığı açıklamada, “Bu sürecin yürütülmesi Millî İstihbarat Teşkilatı Başkanlığımız tarafından koordine ediliyor.” ifadesini kullandı.
Örgüt mensuplarının durumu ve silahların hangi yöntemle bırakılacağına dair sürecin, en geç haziran ayının sonuna kadar sonuçlanması planlanıyor.
Meclis hangi adımları atabilir?
DEM Parti, PKK’nın kongresini tamamlamasının ardından bazı düzenlemelerin Meclis zemininde yapılacağını duyurdu.
Pervin Buldan, PKK’nın kongresinin gerçekleşmesiyle birlikte “zor olanın gerçekleştiğini” ve “şimdi demokratikleşme adımlarının atılması gerektiğini” vurguladı.
DEM Parti, 24 Nisan’da Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ile gerçekleştirdiği görüşmede, sürecin sağlıklı yürütülmesi ve demokratikleşme adına yasama ve yürütmenin atması gereken adımlara dair görüşlerini aktarmıştı.
DEM Parti Merkez Yürütme Kurulu, 12 Mayıs Pazartesi günü bir araya gelerek, yasal ve yürütme adımlarına dair önerilerini ve süreç ile ilgili yol haritasını kamuoyuna sunacak.
DEM Parti’nin kamuoyuna yansıyan bazı önerileri ise şu şekildedir:
– PKK lideri Abdullah Öcalan’ın cezaevi koşullarının iyileştirilmesi ve iletişim imkanlarının artırılması.
DEM Parti, Öcalan’ın cezaevindeki durumunu “sağlık-güvenlik-özgürlük” çerçevesinde değerlendiriyor. Bu doğrultuda, gazeteciler, akademisyenler ve siyasi parti temsilcileriyle görüşme imkanının sağlanmasını, cezaevinde havalandırmaya çıkarılmasını ve telefon hakkı verilmesini talep ediyor.
– İktidarın “Terörsüz Türkiye” hedefi doğrultusunda yasal adımlar atılması gerektiği belirtildi.
Bu kapsamda, Terörle Mücadele Yasası’nda güncellemeler talep ediliyor. İlk adım olarak 10. Yargı Paketi’nde yer alacak şartlı salıverilme düzenlemesi, örgütlü suçlardan hüküm giyenleri de kapsayacak şekilde düşünülüyor.
– İnfaz Yasası’nın değiştirilmesiyle, terör örgütü üyelerine de diğer suçlarla eşit infaz oranının uygulanması gerektiği ifade ediliyor.
Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen Türk Ceza Yasası’nda “örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme”nin suç olmaktan çıkartılması gerektiği söyleniyor.
– Hasta tutukluların tahliyesini kolaylaştıracak yasal düzenlemelerin yapılması da önerildi.
– Süreçte, Öcalan’ın “fiziki özgürlüğünü” sağlamak amacıyla atılacak adımlar da önem taşıyor. Bu kapsamda, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) 2014’te belirttiği “umut hakkı”nın tanınması gerektiği ifade ediliyor.
– Kayyum uygulamalarının sonlandırılması önerildi.
Özellikle Selahattin Demirtaş gibi siyasi tutuklularla ilgili AİHM ve Anayasa Mahkemesi kararlarının yerine getirilmesi gerektiği vurgulandı.
İktidar kanadı hangi adımları atabilir?
AKP ve MHP yönetimi, yasal düzenlemeler için fesih kararının açıklanmasını yeterli görmüyor.
İktidar kanadının ortak görüşü, kapsamlı demokratikleşme adımları için örgütün feshi sonrası tutumunu değerlendirmek yönünde.
Ayrıca, yasama ve yürütmenin alacağı adımlar konusunda kamuoyunun tepkisinin de göz önünde bulundurulacağı ifade ediliyor.
Türkiye’nin yalnızca PKK’yı değil, başka örgütleri de tehdit olarak gördüğü ve bu nedenle “güvenlik” konseptinin tamamen terk edilmesi düşüncesinin bulunmadığı belirtiliyor.
Bu sürecin basit bir “al-ver” mekanizması olmadığı ve örgütün feshedilmesi sonrasında Türkiye’deki iklime bağlı olarak adımlar atılacağı ifade ediliyor.
Ancak, DEM Partililer’in de vurguladığı üzere, 10. Yargı Paketi’nde hasta tutuklular ve infaz düzenlemeleri yer alacak.
İnfaz Paketi’nin içeriğinin yeni gelişmelere göre şekilleneceği ve bu nedenle meclis gündemine gelmesinin haziran ayını bulabileceği belirtiliyor.
Tüm suç tiplerine “eşit infaz” oranı uygulanmasına ilişkin düzenlemelerin de fesih kararı sonrasındaki duruma göre ele alınacağı ifade ediliyor.
İktidar partisi, belediyelere kayyum atanmasıyla ilgili yasa konusunda ise şu anda bir adım atmaktan kaçınıyor.
Ancak, PKK’nın fesih kararının ardından kayyum atamalarının durdurulması ve bazı kayyumla değiştirilen belediye başkanlarının, başka suçları yoksa görevlerine geri dönebilmesi ihtimali gündemde.
“`
